Odnosząc się do nieprawdziwych informacji opublikowanych przez OKO.press w artykułach „Minister Mazurek, dotacje dla przyjaciółki i apartament na Wilanowie” i „Organizacje związane z PiS mają 40 proc. skuteczności w zdobywaniu dotacji. Inne – 11 proc.[WYWIAD]” oświadczamy, że w tekstach pojawia się wiele insynuacji a także opinii, które nie są poparte faktami i szerzą fałszywy obraz działania Narodowego Instytutu Wolności oraz procesu przyznawania dotacji. Przedstawione w tekstach tezy nie są oparte na żadnych konkretnych zarzutach o charakterze formalno-prawnym.
Stanowczo podkreślamy, że nie istnieją postanowienia w regulaminach konkursów, które faworyzowałyby jakiekolwiek organizacje. Regulaminy konkursów podlegają konsultacjom społecznym, są publicznie dostępne i znane wszystkim wnioskodawcom. Proces przyznawania dotacji w konkursach organizowanych przez Narodowy Instytut Wolności jest przejrzysty. Ocenę każdej oferty przedstawiają wyłonieni w otwartej procedurze naboru zewnętrzni eksperci, którzy mają doświadczenie w pracy/współpracy z sektorem pozarządowym oraz doświadczenie w ocenianiu ofert. Przed rozpoczęciem oceny, każdy ekspert składa deklarację bezstronności. W przypadku zaistnienia prawdopodobieństwa konfliktu interesów ekspert jest zobowiązany do zgłoszenia tego faktu do NIW-CRSO oraz wycofania się z oceny merytorycznej danej oferty. W przypadku zgłoszenia do NIW-CRSO konfliktu interesów lub stwierdzenia konfliktu interesów przez NIW-CRSO oferta przekazywana jest do oceny merytorycznej innemu ekspertowi zewnętrznemu. Każda oferta złożona w konkursie jest oceniana niezależnie przez dwóch zewnętrznych ekspertów na podstawie kryteriów oceny merytorycznej, które określone są w regulaminach konkursów. Komisja konkursowa tworzy listę rankingową ofert na podstawie wyniku punktowego oceny merytorycznej, strategicznej i własnej oceny ofert. Na podstawie listy rankingowej sporządzana jest lista ofert kwalifikujących się do przyznania dotacji, przy uwzględnieniu dostępnej alokacji środków. Po zatwierdzeniu list przez Dyrektora NIW następuje ogłoszenie wyników na stronie internetowej www.niw.gov.pl.
Należy podkreślić, że opisany sposób postępowania jest w pełni zgodny z przepisami art. 15 ust. 2a-2j ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Nieprawdziwe jest stwierdzenie zawarte w artykule redakcji OKO.press „Organizacje związane z PiS (…)”: „Tak słabo zabezpieczony system umożliwia przekazywanie wniosków w odpowiednie ręce”. Informujemy, że opisany system funkcjonuje w ramach Programu FIO od 2008 roku. Był on wielokrotnie przedmiotem kontroli, w tym także przeprowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli w NIW-CRSO. Do systemu nie były formułowane zastrzeżenia, które negowałyby sposób jego funkcjonowania, co starają się insynuować twierdzenia umieszczone w artykułach. NIW-CRSO jako organ administracji publicznej, przy rozpatrywaniu ofert postępuje podobnie, jak czyni to około 3 tys. samorządów, zlecających organizacjom pozarządowym realizację zadań publicznych z tą różnicą, że obligatoryjnym elementem procesu przyznawania dotacji jest udział ekspertów zewnętrznych, czego nie wymaga ustawa i co jest rzadkie w procedurach samorządowych. Warto również podkreślić, że procedura przyznawania dotacji przez Instytut jest identyczna jak w konkursach w dużych programach europejskich (np. Erasmus).
Nie jest też prawdą zawarte w artykule „Organizacje związane z PiS (…)” stwierdzenie, iż „Zdarza się też, że eksperci, którzy podpisali umowy z NIW-CRSO, nie dostają później żadnych wniosków do oceny.” Taka sytuacja nie ma miejsca. Ekspert nie otrzymuje wniosków do oceny wyłącznie w sytuacji, gdy sam z niej rezygnuje lub nie dotrzymuje terminu. Wyjaśniamy także, że wnioski są losowo przekazywane ekspertom tak, aby każdy otrzymał do oceny równą liczbę wniosków. Mniejsza liczba wniosków do oceny wynika z dyspozycyjności eksperta lub liczby wniosków złożonych w obszarze tematycznym, którego znajomość ekspert deklarował przystępując do oceny.
Odwołując się do fragmentu artykułu „Organizacje związane z PiS (…)” dotyczącego Fundacji Portia informujemy, że Fundacja Portia była beneficjentem Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich PROO na lata 2018-2030, w ramach edycji 2019, Priorytet 1a. Fundacja corocznie składała sprawozdanie finansowe i merytoryczne z realizacji zadania w danym roku, które było weryfikowane przez NIW-CRSO. W wyniku weryfikacji sprawozdań nie wykryto jakichkolwiek nieprawidłowości wskazujących na konieczność rozwiązania umowy lub należności skarbu państwa. Zgodnie ze złożonymi sprawozdaniami, zadanie zostało zrealizowane zgodnie z treścią dofinansowanego wniosku. W związku z pojawiającymi się wątpliwościami NIW-CRSO przeprowadzi w Fundacji Portia kontrolę prawidłowości wydatkowania środków publicznych.
W nawiązaniu do artykułów opublikowanych na portalu OKO.press, po raz kolejny podkreślamy, że NIW jest rządową agencją wykonawczą, której głównym celem jest wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. W ciągu 5 lat działalności NIW do ok. 4 800 organizacji pozarządowych trafiło ponad 800 mln zł. Wspieramy różnorodne inicjatywy społeczne, dążąc do zrównoważonego rozwoju III sektora i uwzględniając wszystkich, którzy są w nim obecni, nie wykluczając organizacji odwołujących się do wartości chrześcijańskich, konserwatywnych i patriotycznych, które stanowią bez wątpienia ważną część sektora obywatelskiego w Polsce.
