Ogłoszenie o konkursie Inicjatywa „Pamięć pogranicza” 2025

19 maja, 2025

www Inicjatywa Pamięć Pogranicza 2025

Miejsca pochówku i groby znajdujące się na granicy polsko-ukraińskiej, miejsca często zapomniane i opuszczone zostaną uporządkowane i zinwentaryzowane. To dzięki inicjatywie „Pamięć pogranicza”. Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ogłosił konkurs na operatora, który będzie odpowiedzialny za przekazanie tzw. małych grantów organizacjom pozarządowym. Ich zadaniem będzie zadbanie o zapomniane nekropolie.

Oferty składane w ramach Inicjatywy „Pamięć pogranicza” obejmą swoim zasięgiem województwo lubelskie i podkarpackie, czyli aż 535 km strefy nadgranicznej (w tym Chełm, Sahryn, Grodysławice, Stare Bruśno, Gorajec, Podemszczyzna). To na tym terenie znajduje się ponad 200 cmentarzy wymagających prac porządkowych.

 

Nabór wniosków w ramach konkursu potrwa do 10 czerwca. Jego realizacja została zlecona NIW-CRSO przez Adrianę Porowską, Ministrę ds. Społeczeństwa Obywatelskiego, a zainicjowana i koordynowana przez podsekretarza stanu Marka Krawczyka we współpracy z Pawłem Kowalem, Przewodniczącym Rady do spraw Współpracy z Ukrainą.

 

– To ważny program, bo pozwala zatroszczyć się o miejsca pamięci, które przez lata były zaniedbane – często położone z dala od dużych ośrodków, ale niezwykle istotne dla historii i tożsamości lokalnych społeczności. Chcemy przywrócić im należne miejsce w świadomości społecznej, ale też zaangażować mieszkańców w działania, które łączą pokolenia i budują poczucie odpowiedzialności za dziedzictwo pogranicza. To nie tylko prace porządkowe – to również impuls do rozmowy, współpracy i budowy więzi – tłumaczy Ministra Adriana Porowska.

 

Konkurs „Pamięć pogranicza” został objęty patronatem honorowym Pawła Kowala, Przewodniczącego Rady do spraw Współpracy z Ukrainą.

 

– Groby i miejsca pochówku wymagają szczególnej troski. Wynika to z naszej kultury oraz tradycji. Dlatego też podjąłem decyzję o udzieleniu patronatu honorowego inicjatywie „Pamięć Pogranicza”, którą realizuje Narodowy Instytut Wolności. Jestem przekonany, że projekt ten przyniesie bardzo dobre rezultaty, a w szczególności przyczyni się do budowania mostów na pograniczu polsko-ukraińskim – podkreśla Przewodniczący Rady Paweł Kowal.

 

Budżet konkursu to 950 tysięcy złotych. Będzie on realizowany w formule regrantingu. Wyłoniony w ramach konkursu operator będzie miał za zadanie przekazać małe granty lokalnym organizacjom, które zajmą się uporządkowaniem cmentarzy. Oprócz tego powstać ma ogólnopolska baza danych zawierająca lokalizację i opis historyczny miejsc pamięci. Zorganizowane zostaną także warsztaty, konferencje dotyczące historii pogranicza polsko-ukraińskiego. Wszystko po to, aby pielęgnować pamięć o wspólnym dziedzictwie tego terenu i jednoczyć społeczność wokół kultury materialnej i historii jej małej ojczyzny.

 

– NIW-CRSO rozpoczyna zapowiadaną współpracę z ministrami. Inicjatywa Pamięć Pogranicza jest pierwszą z nich i symboliczną, ponieważ dotyczy tematu szczególnie trudnego, wymagającego zaangażowania i wrażliwości. To właśnie cechy, które ma wiele organizacji pozarządowych – mówi Michał Braun, Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności.

 

 

Cel inicjatywy

Głównym celem inicjatywy jest wsparcie organizacji społecznych oraz lokalnych wspólnot zaangażowanych w działania na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i historycznego pogranicza polsko-ukraińskiego.

 

 

Wymagane do realizacji działania

Realizacja inicjatywy odbywać się będzie poprzez wyłonienie zleceniobiorców (zwanych dalej: Operatorami). W ramach realizowanych zadań konieczne jest:

1.
wykorzystanie mechanizmu regrantingu i wspieranie inicjatyw lokalnych w formule małych grantów oraz zapewnienie możliwości realizacji organizacjom pozarządowym oraz grupom nieformalnym przeprowadzenia prac porządkowych na cmentarzach – systematyczne działania prowadzone we współpracy z lokalnymi społecznościami, w tym oczyszczanie terenów cmentarzy ze śmieci i usunięcie nadmiernej roślinności (odkrzaczanie), wyrównanie i wypoziomowanie grożących przewróceniem nagrobków, usunięcie mchów i innych roślin porastających pomniki nagrobne w sposób nienaruszający struktury obiektów;
2.
inwentaryzacja cmentarzy – stworzenie ogólnodostępnej bazy danych zawierającej lokalizację i opis historycznych nekropolii w celu wykorzystania jej w dalszych działaniach konserwatorskich, edukacyjnych, popularyzatorskich;
3.
edukacja i popularyzacja wiedzy – organizacja warsztatów, konferencji oraz kampanii społecznych dotyczących historii pogranicza.

Termin naboru

 

Rozpoczęcie naboru Zakończenie naboru Ogłoszenie wyników
2025-05-19, godz. 12:00 2025-06-10, godz. 12:00 Do końca lipca 2025

Ofertę należy złożyć poprzez System Obsługi Dotacji: https://generator.niw.gov.pl

Dokumentacja

Regulamin konkursu Zakładka Ogłoszenie o konkursie
Regulamin konkursu Zakładka Inicjatywa „Pamięć pogranicza” Ogłoszenie o konkursie

Forma i sposób udzielania wyjaśnień w kwestiach dot. Konkursu

Wyjaśnienia w kwestiach dotyczących konkursu udzielane będą w odpowiedzi na pytania i wątpliwości: otrzymane za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres: PROO@niw.gov.pl lub kontakt@niw.gov.pl oraz otrzymane drogą pocztową na adres: Narodowy Instytut Wolności Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego 00-124 Warszawa al. Jana Pawła II 12.