Rada Ministrów przyjęła nowy, przełomowy program dla organizacji pozarządowych. Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich – czyli PROO – to pierwszy program w Polsce, w którym organizacje będą mogły uzyskać granty na takie potrzeby, jak realizacja strategii rozwoju, podnoszenie kompetencji pracowników, uczenie się nowych metod pozyskiwania środków na działalność, zakup sprzętu, ale także np. zaspokojenie nagłych potrzeb w sytuacjach awaryjnych.
Celem strat
egicznym PROO jest budowa silnego, sprawnego, różnorodnego i niezależnego sektora organizacji obywatelskich. Program jest odpowiedzią na znane bolączki III sektora, jak np.:
- brak stabilności finansowej i trudności w pozyskiwaniu środków,
- uzależnienie od środków publicznych czy braki kadrowe,
- rozwarstwienie zasobów w sektorze (10% największych organizacji gromadzi 86% dochodów całego sektora i dysponuje 95% zasobów ludzkich).
Droga do osiągnięcia celu PROO prowadzi przez wsparcie rozwoju instytucjonalnego organizacji, podniesienie jakości ich działania, zwiększenie zaangażowania w życie publiczne oraz wzmocnienie ich funkcji kontrolnych i eksperckich. W szczególności działania programowe będą kierowane do organizacji działających w mniejszych ośrodkach, tam gdzie reagują na rzeczywiste potrzeby wspólnot oraz realne potrzeby mieszkańców.
Przyjmując PROO Polska dołączyła do grona rozwiniętych demokracji – w krajach zachodnich skutecznie funkcjonują podobne systemy (np. „Big Lottery Fund” w Wielkiej Brytanii czy „Europa dla Obywateli” prowadzony przez unijną EACEA). Wzorując się na zagranicznych rozwiązaniach, zapewniono w programie różnorodne, elastyczne i dopasowane do potrzeb sektora formy takiego wsparcia.
– PROO otwiera nowy rozdział w historii III sektora w Polsce. Chcemy, żeby polskie organizacje były takie, jak polskie firmy: nowoczesne, profesjonalne, dobrze zorganizowane. Program przełoży się nie tylko na poprawę kondycji i stabilności finansowej organizacji, ale także na wzrost aktywności obywateli w życiu społecznym – mówi Wojciech Kaczmarczyk, dyrektor Narodowego Instytutu Wolności, instytucji która zarządza Programem.
Program wprowadza, w oparciu o art. 31 Ustawy o Narodowym Instytucie Wolności, nową z punktu widzenia współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych w Polsce, formę wsparcia instytucjonalnego, poza utrwalonym w UDPPiW systemem zlecania zadań publicznych.
PROO będzie finansowany z Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, który stanowi 4% wpływów z dopłat w grach objętych monopolem państwa (na podstawie art. 88a ustawy o grach hazardowych). W latach 2018-2030 rząd przeznaczy na PROO ok. 585 mln zł. Program zakłada wsparcie w tym okresie ponad 11 000 organizacji. Granty będzie można otrzymać w formule otwartych konkursów dotacyjnych w pięciu priorytetach PROO, czyli:
- Priorytet 1. Zrównoważony rozwój organizacyjny
- Priorytet 2. Kapitały żelazne
- Priorytet 3. Rozwój instytucjonalny lokalnych organizacji strażniczych i mediów obywatelskich
- Priorytet 4. Rozwój instytucjonalny think-tanków obywatelskich
- Priorytet 5. Wsparcie doraźne
Ważnym elementem programu jest specjalne wsparcie dla organizacji strażniczych i think-tanków obywatelskich, które ma wzmocnić funkcje kontrolne i eksperckie tych organizacji.
Program został zainicjowany przez Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego, wicepremiera Piotra Glińskiego. Rozpoczęcie naboru wniosków w ramach pierwszych konkursów PROO jest planowane wczesną jesienią 2018 roku.
