W piątek 8 kwietnia 2022 roku w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyło się spotkanie podczas którego podsumowano przebieg współpracy pomiędzy rządem i organizacjami pozarządowymi w czasie kryzysu na Ukrainie.  

 

Ze strony rządowej w spotkaniu wzięli udział wicepremier Piotr Gliński, Przewodniczący Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego, Sekretarz Stanu w KPRM i Wiceprzewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego Piotr Mazurek, Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności-Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Wojciech Kaczmarczyk  oraz Paweł Szefernaker, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji,  Pełnomocnik Rządu ds. uchodźców wojennych z Ukrainy.

 

20 MLN ZŁ DLA NGO’SÓW – WKRÓTCE PIERWSZE WYPŁATY

 

Spotkanie rozpoczął Wojciech Kaczmarczyk. Poinformował o wyborze ofert, które otrzymają wsparcie w ramach dwóch transzy pomocy „doraźnej” z rezerwy Premiera RP. Wsparcie otrzyma łącznie 130 organizacji z całej Polski, zaangażowanych w systemową pomoc dla uchodźców. Środki finansowe posłużą nie tylko wsparciu wolontariuszy, zgodnie z postulatami środowisk wolontariackich i będą przeznaczane na sfinansowanie kosztów utrzymania, koordynacji pracy ochotników na granicach, w punktach relokacji oraz przy prowadzeniu zbiórek, a także będą przeznaczane na poradnictwo zawodowe, integrację czy wsparcie edukacji najmłodszych uchodźców.

 

Wojciech Kaczmarczyk przekazał również informacje o rozdysponowaniu przez NIW-CRSO kwoty ponad 1 mln zł z Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na wsparcie doraźne (Priorytet 5). Dyrektor wspomniał też o możliwościach aneksowania umów zawartych z Narodowym Instytutem Wolności, aby dostosować warunki realizacji umów grantowych, zawartych w ramach programów NIW-CRSO. To pozwoli elastycznie zmieniać zadania i cele w projektach, a także reagować na zmieniającą się sytuację.

 

RZĄD REAGUJE DYNAMICZNIE

 

Wicepremier Gliński mówił, że polski rząd dynamicznie reaguje na bezprecedensową sytuację związaną z napływem uchodźców. Podkreślał, że jest w bieżącym kontakcie z pełnomocnikami wojewodów i samorządowcami. To pozwala na bieżącą ocenę sytuacji i planowanie kolejnych elementów systemu wsparcia NGO-sów.

 

Podkreślił że obecnie wchodzimy w drugi etap działań, czyli integrację uchodźców. W praktyce dotyczy to np. nauki języka polskiego oraz integracji społecznej.

 

Wicepremier przypomniał, że działa Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy, która  wprowadziła fundusz pomocy dla uchodźców. To kwota blisko 8 mld złotych, z której – jak się przewiduje – kwota 3,5 mld złotych zostanie docelowo przeznaczona na wydatki samorządów, wojewodów, czy organizacji pozarządowych, które od początku wojny pomagają Ukraińcom.

 

Przewodniczący Komitetu przypomniał o prawie czterokrotnym wzroście środków publicznych przeznaczanych na wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, dzięki czemu wzmocnione organizacje pozarządowe były w stanie natychmiastowo zareagować na potrzeby wynikające z kryzysu uchodźczego.

 

SAMORZĄDOM PRZEKAZANO JUŻ 500 MLN ZŁOTYCH

 

Minister Szefernaker poinformował, że dotychczas samorządom wypłacono około 500 mln zł z Funduszu pomocowego. Podkreślił, że Rząd RP będzie koncentrować się na relacjach z samorządami i organizacjami.

 

Przedstawił także propozycję, aby docelowo w punktach informacyjnych i recepcyjnych działał jeden główny operator pozarządowy, który będzie miał środki i będzie refinansował działania. To pozwoli na przyszłość ustabilizować i uporządkować zasady współpracy, gdyż będzie jeden operator odpowiedzialnym za realizację określonych zadań na danym terenie.

 

Pełnomocnik Rządu ds. uchodźców wojennych z Ukrainy zwrócił też uwagę na konieczność usystematyzowania przyszłych działań.

– „Musimy być gotowi na kolejną falę migracji. Może pojawić się wraz z wydłużaniem się czasu trwania działań wojennych na Ukrainie” – stwierdził Paweł Szefernaker.

 

Minister dodał, że intencją Rządu RP jest zrefinansowanie NGO’som – z Funduszu pomocowego – udokumentowanych wydatków, które ponieśli w związku z akcją pomocy Ukrainie. Szczegóły rozwiązań w tym zakresie będą ustalane z udziałem wojewodów.

– Państwo polskie chce zrobić wszystko, aby docenić pracę organizacji pozarządowych – podkreślił minister Szefernaker.

 

WYMIANA INFORMACJI I KOORDYNACJA DZIAŁAŃ

 

Minister Mazurek zachęcał, aby korzystać z systemu informacji o najpilniejszych potrzebach w każdym z województw. Specjalny newsletter z informacjami o doraźnych potrzebach ze wszystkich województw jest rozsyłany m.in przez Kancelarię Premiera i NIW-CRSO. Za ich pośrednictwem, dociera on do kilkudziesięciu tysięcy organizacji pozarządowych i osób zaangażowanych w pomoc uchodźcom.

 

Minister prosił, aby udostępniać te informacje poprzez własne sieci kontaktów, co pozwoli podnosić efektywność działań urzędów wojewódzkich i specjalnych pełnomocników, wskazanych przez wojewodów.

 

Na stronie Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego „Sprawdź gdzie i jaka pomoc uchodźcom z Ukrainy jest potrzebna!” znajduje się plik z aktualną bazą informacji, gdzie na tą chwilę pomoc uchodźcom z Ukrainy jest najbardziej potrzebna. W pliku znajdziecie Państwo także wskazanie, jaki rodzaj pomocy jest obecnie najbardziej pilny.

 

WYZWANIA I PLANY

 

W trakcie sesji pytań przedstawiciele organizacji pozarządowych wskazywali na kwestie, które wymagają reakcji. To między innymi sprawy: rozliczeń VAT, ubezpieczenia Wolontariuszy, kwestie RODO, transportu żywności na Ukrainę, a także innych działań specjalnych, w których wyspecjalizowane są podmioty z III sektora np. opieka nad osobami chorymi.

Wyrażono też wiele podziękowań za otwartość wobec organizacji pozarządowych. Podkreślano, że większość spraw udaje się z sukcesem prowadzić NGO’som wspólnie z rządem i samorządami, a dobre relacje oraz współpraca przynoszą konkretne i wymierne efekty.

 

Kolejne spotkanie, z udziałem dodatkowo przedstawicieli Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Edukacji i Nauki, odbędzie się 22 kwietnia (piątek). Tematem będą wieloaspektowe wyzwania, z którymi musi się zmierzyć polskie społeczeństwo i które zostały wymienione przez przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego.

 

Spotkanie podsumował Przewodniczący Komitetu Pożytku Publicznego.

– Dawno nie byliśmy tak wspólnotowo zjednoczeni – wicepremier Piotr Gliński zwrócił się do uczestników spotkania.