Konferencję otworzył Wojciech Kaczmarczyk, dyrektor Narodowego Instytutu Wolności, gospodarz spotkania. Po przywitaniu zebranych gości dyrektor podkreślił rolę organizacji pozarządowych w życiu społecznym:

 

 

– Organizacje pozarządowe są motorem rozwoju wielu obszarów społecznych. Gdyby ich nie było, nie mielibyśmy tak wielu działań społecznych oraz tak wielu osób i środowisk objętych opieką (…) To bardzo trudne dzieło, ponieważ organizacje te podejmują się działań, którymi nikt inny nie chce się zająć. Jest dla nas wielką radością i chlubą, że organizacje pozarządowe tak pracują i właśnie za to chcemy im dzisiaj podziękować – mówił podczas otwarcia konferencji dyrektor Kaczmarczyk.

 

 

Następnie głos zabrał prof. Piotr Gliński Wiceprezes Rady Ministrów, Przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego. Premier przypomniał, jak na przestrzeni 30 lat kształtowało się wsparcie państwa dla sektora pozarządowego. Przywołał też okoliczności, w jakich powstał Narodowy Instytut Wolności wraz z systemem finansowego wsparcia organizacji obywatelskich. Podkreślił przy tym nieocenioną rolę organizacji obywatelskich w kształtowaniu demokracji i wywieraniu wpływu na życie publiczne.

 

 

– Obowiązkiem Państwa jest stworzenie systemu wsparcia dla obywateli, którzy chcą być aktywni, zgodnie z zasadą pomocniczości zawartą w polskiej konstytucji, a także zgodnie z podstawowym rozumieniem funkcjonowania demokracji, której bez aktywności obywatelskiej po prostu nie ma. Taka demokracja staje się wówczas fasadowa, raczej pełna wad i problemów niż rozwiązywania problemów – stwierdził premier Gliński.

 

 

Przed rozpoczęciem pierwszej debaty plenarnej organizatorzy ogłosili wyniki konkursu na najlepszą pracę magisterską i rozprawę doktorską. Prof. Piotr Gliński i Wojciech Kaczmarczyk przekazali laureatom oraz wyróżnionym pamiątkowe statuetki i dyplomy.

 

 

– Bardzo się cieszę, że mimo tych wszystkich trudności, mimo pandemii, NIW ma możliwość propagowania idei społeczeństwa obywatelskiego również w ramach prac naukowych na uczelniach – mówił Wojciech Kaczmarczyk.

 

 

Także w tej części konferencji prof. Gliński oficjalnie nominował red. Marcina Wikło na Ambasadora Korpusu Solidarności, rządowego programu wsparcia wolontariatu długoterminowego.

 

 

– Moim wymarzonym formatem wolontariatu jest ten płynący z oddolnych inicjatyw, które są na tyle cenne, że spotykają się z odpowiedzią i pomocą ze strony państwa. Szczególnie w dzisiejszych, niepewnych czasach wolontariat to skarb, o który należy dbać – powiedział red. Marcin Wikło tuż po odebraniu nominacji.

 

 

Wśród zaproszonych gości i panelistów był Piotr Mazurek, Przewodniczący Rady NIW i Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Młodzieżowej.

 

Po wprowadzeniu przyszła kolej na merytoryczną część konferencji. W 12 panelach tematycznych i 2 dyskusjach plenarnych głos zabrało ponad 70 ekspertów: przedstawicieli organizacji pozarządowych, administracji publicznej i świata nauki.

 

Podczas pierwszej debaty plenarnej paneliści analizowali szanse i zagrożenia stojące przez sektorem obywatelskim po kryzysie (pandemii). W trakcie dalszej części konferencji, podczas paneli równoległych, dyskutowano o roli wojewódzkich Rad Działalności Pożytku Publicznego w kształtowaniu polityk publicznych. Przedstawiono również perspektywy i kierunki rozwoju polityki młodzieżowej w Polsce w kontekście rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Przedstawiciele organizacji pozarządowych i świata nauki rozmawiali też o opiniotwórczej roli think tanków i ich pozycji w społeczeństwie obywatelskim. Podjęto także i rozwinięto temat dyplomacji obywatelskiej.

 

 

W kolejnej części paneliści skupili się na kwestiach finansowania organizacji pozarządowych w kontekście kryzysów oraz na relacjach i otwartości biznesu na inicjatywy obywatelskie. Rozmawiano też o misji i wyzwaniach, jakie stoją przed międzynarodowymi domami spotkań. Jedna z dyskusji dotyczyła obywatelskiego zaangażowania na rzecz seniorów, które jest bardzo widoczne w czasie obecnej pandemii.

 

 

Drugi dzień konferencji rozpoczął się od debaty plenarnej, na której zaprezentowano wyniki raportu „Finansowanie organizacji pozarządowych przez jednostki samorządu terytorialnego w 2020 i 2021 r.”. Wyniki zreferowali autorzy badania i raportu: Piotr Stec (Fundacja M.A.P.A. Obywatelska) oraz Łukasz Samborski (Rada Działalności Pożytku Publicznego, Fundacja RC).

 

 

Po zakończeniu tej dyskusji uczestnicy konferencji brali udział w 4 równoległych panelach tematycznych poświęconych: rozwojowi wspólnot lokalnych, edukacji obywatelskiej prowadzonej przez uniwersytety ludowe, a także projektom społecznym wspierającym Polaków za wschodnią granicą. Zastanawiano się również nad warunkami koniecznymi do udanej współpracy z wolontariuszami.

 

 

Kończąc konferencję, dyrektor NIW poinformował, że już za kilka dni (początek grudnia) wystartują nabory do 3 największych konkursów w edycji 2022: NOWEFIO, PROO i ROHiS. Jednocześnie wyraził chęć i zamiar kontynuacji badań sektora pozarządowego oraz inspirowania badań na uczelniach poprzez organizację konkursu na najlepsze prace magisterskie i rozprawy doktorskie poświęcone społeczeństwu obywatelskiemu.

 

 

– Nie ma demokracji, nie ma społeczeństwa obywatelskiego bez dialogu. Nawet jeśli się różnimy i mamy różne pomysły na sektor obywatelski, to musimy się spotkać i ze sobą rozmawiać. Bez tego nie zbudujemy dobrego, dojrzałego, mocnego sektora obywatelskiego. Budowanie przestrzeni dialogu jest równie ważne, jak wspieranie finansowe sektora pozarządowego. Mam nadzieję, że tak owocną debatę i wymianę myśli będziemy kontynuować w przyszłym roku – podsumował konferencję dyrektor Kaczmarczyk.

 

 

Konferencja „Wyzwania sektora pozarządowego w zmieniającej się rzeczywistości” odbywała się w formie hybrydowej w dn. 25-26 listopada. W różnych formach uczestnictwa (stacjonarnie i on-line) wzięło w niej udział ok. 500 osób.

 

 

Nagranie z I dnia konferencji dostępne jest tutaj.

 

Nagranie z II dnia konferencji dostępne jest tutaj.